Cuối năm tết đến, công việc khá bận rộn, nhu cầu mua sắm cũng tăng
mạnh. Có nên mua ban xe cu trong thời điểm
này ? Đó là câu hỏi được nhiều người thắc mắc và quan tâm trên các diễn đàn mua
bán rao vặt.
Mua bán Xe cũ - kỳ hạn nợ ngắn
Theo giới thiệu của nhiều ngân hàng thương mại thì các điều kiện
để vay mua xe cũ khá đơn giản nên anh Nguyễn Văn Hoà, nhân viên kinh doanh của
một công ty viễn thông rất háo hức lên kế hoạch tậu cho mình một chiếc xe đã
qua sử dụng để tiện đi lại trong dịp cuối năm. Anh Hoà cho hay, như lời nhân
viên ngân hàng tư vấn, khách hàng chỉ cần có thu nhập ổn định từ 5 triệu đồng
trở lên, độ tuổi dưới 60, thời hạn vay tối đa 5 năm, hạn mức tới 75% giá trị xe
nếu người vay dùng chính chiếc xe làm tài sản bảo đảm hoặc tới 100% nếu có thêm
tài sản khác bảo đảm…
Tuy nhiên, tiếp cận thực tế với gói sản phẩm này anh Hoà nhận thấy
việc vay vốn để mua xe cũ không hề đơn giản, bởi việc khách hàng xác định đời
xe mà mình sẽ mua quyết định kỳ hạn cho vay của ngân hàng. Nếu khách hàng mua
xe càng cũ, kỳ hạn càng ngắn và điều này sẽ ảnh hưởng tới hạn mức được vay cộng
với năng lực trả nợ của khách hàng. Lý giải cho thực tế này, anh Hoà đưa ra
phép tính: “Trường hợp người mua xe cần vay 300 triệu đồng trong 3 năm rưỡi,
phù hợp với kế hoạch tài chính của mình, nhưng nếu chọn xe đời 2010, kỳ hạn tối
đa là 2 năm, kéo theo áp lực cân đối tài chính gắn với mức thu nhập của người
mua sẽ tăng theo. Thậm chí, sau khi tính toán, ngân hàng sẽ không cho người mua
vay hạn mức 300 triệu đồng bởi năng lực trả nợ của họ bị suy giảm kéo theo kỳ
hạn vay ngắn hơn dự tính”.
Ông Nguyễn Thế Anh - Giám đốc một công ty phân tích tài chính nhận
xét, phần trăm cho vay cao ngất ngưởng, chế độ ưu đãi lãi suất cực hấp dẫn mà
ngân hàng đưa ra rất dễ làm lóa mắt những ai đang mong muốn mua xe. Song đằng sau
đó là cả một ma trận chi phí mà người mua phải trả, khiến họ dễ rơi vào tình
trạng “mua rẻ hóa đắt”. Mặc dù tại thời điểm này lãi suất cho vay mua ôtô tương
đối hấp dẫn, phổ biến từ 12 - 14%/năm, không có sự phân biệt giữa xe cũ với xe
mới, nhưng điểm khác biệt đó là chính sách cho vay của mỗi ngân hàng. Theo một
số ngân hàng khi đưa ra mức tính áp dụng tỷ lệ nợ trên thu nhập của khách hàng
họ đã tính toán rất kỹ nhằm đảm bảo tính an toàn và hạn chế áp lực phá vỡ cân
đối tài chính của người vay. Tuy nhiên, cơ sở để ngân hàng quyết định hạn mức
cho vay là năng lực trả nợ, cộng với mức thu nhập mà họ chứng minh. Hiện hầu
hết các ngân hàng thương mại thường áp dụng lãi suất theo dư nợ giảm dần. Song,
đây là cách tính lãi dựa trên vốn gốc với mức áp lãi suất có vẻ thấp song kỳ
thực là một chi phí đắt đỏ do chính khách hàng trả lãi cho phần vốn mà mình đã
trả.
Sau 12 tháng vay tiền ngân hàng để mua chiếc xe Honda Civic đã qua
sử dụng, chị Trần Thanh Tú, ở quận Ba Đình đã tìm cách vay bạn bè tổng số tiền
còn lại để trả ngân hàng trước thời hạn. Chị Tú cho hay, với thời hạn 36 tháng,
lãi suất 3 tháng đầu chỉ 12%, nhưng sau đó ngân hàng điều chỉnh lãi suất, có
tháng lên tới 15% thậm chí 17% làm cho việc trả nợ hàng tháng của gia đình chị
rất khó khăn, kèm theo đó là việc phạt khi trả chậm khiến tháng nào cũng nơm
nớp lo tiền trả nợ. Việc vay tiền ngân hàng mua xe ô tô cũ, mới hay mua xe trả
góp với lãi suất biến động liên tục như hiện nay khiến khách hàng như “mua cục
tức vào người”.
Mặc dù chấp nhận cho vay mua xe đồng nghĩa với việc các ngân hàng
có thể bị rủi ro khi khách hàng không có khả năng thanh toán, nhưng bù lại họ
thu được không ít lợi nhuận từ các khoản phí, lãi suất,… do những khoản vay của
khách hàng đem lại. Với mức lãi suất khoảng 1,2%/tháng, trung bình một hợp đồng
cho vay khoảng 200 triệu đồng trong 3 năm sẽ đem về cho ngân hàng khoảng 36
triệu đồng lãi. Bên cạnh mức lãi suất thả nổi mà khách hàng phải trả hàng
tháng, các ngân hàng tự quyết định biên độ cho vay, vì vậy có thể ưu đãi cho
từng đối tượng khách hàng nhất định. Do đó, một số ngân hàng còn có những “cuộc
đua” ngầm bằng cách hạ lãi suất cho vay mua ô tô để lôi kéo khách hàng.
Tùy từng thời hạn vay, từng chủng loại ôtô và khả năng tài chính
của khách hàng mà ngân hàng có thể cho vay trả góp đến 90% (thông thường dưới
70%), tuy nhiên lời khuyên từ những người đã sử dụng dịch vụ vay trả góp là chỉ
nên vay trả góp ở khoảng 30% - 50% giá trị chiếc xe. Điều này liên quan đến khả
năng trả nợ của người mua cũng như hạn chế rủi ro do sự biến động lãi suất.
Hiện nay thị trường mua ban xe cu diễn ra khá nhanh
và rộng, trên các website đăng tin rao vặt quảng cáo mua bán thì tin
đăng rao bán xe khá nhiều.